حجاب و فیلترینگ، پاسخ فرهنگی دارد نه امنیتی

به گزارش پارسینه و به نقل از ایسنا، سعید جلیلی عصر امروز شنبه در میزگرد فرهنگی در شبکه دوم سیما اظهار کرد: شعار من برای دولت خود یک جهان فرصت، یک ایران جهش و هر ایرانی یک نقش پرشکوه است. شعار نباید فقط قشنگ باشد بلکه عصاره برنامه دولت باشد. 

وی ادامه داد: در عرصه فرهنگ یک جهان فرصت در اوج خود قرار دارد. از مزیت‌های نسبی فرهنگ ما این است که فرصت‌های زیادی برای ما فراهم می کند. موفقیت‌های ما به دلیل فرصت‌های فرهنگی ما بوده است. به مدد فرهنگ، قدرت خوبی به دست آورده‌ایم ولی فرصت‌های بیشتری در عرصه فرهنگ وجود دارد. هنر دولت باید این باشد که فرصت‌های فرهنگ را  بشناسد و آن را به صحنه بیاورد. فرهنگ بستری است که نقش‌های هر ایرانی را هم افزا می کند و دل‌ها را به هم پیوند می دهد. این پیوند را به جهان و حوزه تمدنی کشور بدهد.

این نامزد انتخابات ریاست‌جمهوری افزود: نباید به جای ایجاد این پیوندها، آشوب یا سکوت مرداب گونه شکل گیرد. فرهنگ قوی ایرانی اسلامی ما به قوت ما افزوده است. ما فرهنگ مقاومت و ما می توانیم را داشته‌ایم و قدرت فرهنگی امروز نقطه قدرت ماست و دشمن هم به همین دلیل فرهنگ ما را هدف قرار داده‌اند. 

جلیلی همچنین گفت: یک جهان فرصت در عرصه فرهنگ وجود دارد و باید به برنامه دولت تبدیل شود. رئیس‌جمهور رئیس شورای عالی انقلاب فرهنگی است و می تواند نقش مهمی در تقویت فرهنگی داشته باشد. رئیس‌جمهور باید در زمینه بودجه‌های فرهنگی برای اثربخشی  برنامه داشته باشد. مدیران فرهنگی باید پخته و باتجربه بوده و عمق فرهنگی را بشناسند. مدیر فرهنگی نمی تواند با مقوله فرهنگ شناخت سطحی داشته باشد. او باید رابطه فرهنگ با سایر عرصه‌ها را بفهمد.

وی با بیان اینکه ۱۳۰ دستگاه بودجه فرهنگی می‌گیرند، افزود: این دستگاه‌ها باید مدیریت شوند تا در جهت هدف تعیین شده حرکت کنند. در عرصه فرهنگ دولت باید نقش آفرین باشد و زمینه را برای نقش آفرینی جامعه فراهم کند تا مردم با توجه به توانمندی خود در این عرصه ورود کنند.

جلیلی در پاسخ به این پرسش که در افکار عمومی تلقی می‌شود که افکار شما موجب فشار حداکثری به ایران می‌شود و سخت‌گیری بیشتر در حوزه فرهنگی و اجتماعی و ممیزی در حزوه فرهنگی یا حجاب و اینترنت وجود دارد که من نسبت به آن ارزش گذاری نمی کنم. چه تلاشی برای رفع این ابهام کرده‌اید؟ گفت: دشمن اعلام کرد دنبال فشار حداکثری است و آن را اعمال کرد. در آن زمان، دولت وقت برخی مواضع و رویکردهایش این بود که نمی‌توانیم بیشتر از ۲۰۰ هزار بشکه نفت بفروشیم که نظر ما این بود می‌توانیم این فشار را شکست دهیم و برنامه هم ارائه دادیم ولی دوستان زیاد توجه نداشتند و دولت شهید رئیسی این مبنا را جدی گرفت و فروش نفت به ۲ میلیون بشکه رسید و مقام رسمی دشمن اعلام کرد فشار حداکثری شکست فاحش خورد. اگر رویکرد فرهنگی شما  «ما می توانیم» باشد این موفقیت به دست می‌آید.

وی ادامه داد: اگر کسی رویکردش این باشد که فرهنگ موجب پیشرفت کشور می‌شود و درک عمیقی از فرهنگ داشته باشد، فرهنگ را محدود و کوچک نکرده بلکه از آن استفاده می‌کند. چه کسانی به فرهنگ توجه لازم نداشتند؟ در هشت سال قبل دولت رئیسی چقدر به فرهنگ اولویت داده شد و برای آن برنامه تهیه شد؟ وقتی فرهنگ در اولویت باشد، دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی باید مانند دبیر شورای عالی امنیت ملی و وزیر فرهنگ مثل وزیر خارجه نقش داشته باشد. شما باید برنامه داشته باشید تا از ظرفیت‌های فرهنگی مردم استفاده شود. نباید دایره فرهنگ را کوچک مثل شمال تهران دید، ولی همه ایران سرای من است و باید فرهنگ را در سراسر کشور دید.

مصادیقی مثل حجاب و فیلترینگ، پاسخ فرهنگی دارد نه امنیتی

جلیلی افزود: برخی مصادیق مثل حجاب و فیلترینگ، پاسخ فرهنگی دارد نه امنیتی. عرصه فضای مجازی ابعاد مختلف دارد و با زندگی مردم عجین شده است. در فضای مجازی هم آسیب وجود دارد ولی باید مسئولیت‌پذیری ایجاد کرد نه محدودیت. اگر مسئولیت‌پذیری ایجاد شد، ضایعات آن به حداقل می‌رسد و فرصت آن بیشتر می شود.

در کنار نظام نخبگی، نظام استعدادیابی هم داشته باشیم

وی درباره اهمیت استفاده از نخبگان کشور گفت: در بزنگاهی هستیم و فرصت‌های تاریخی و فرهنگی و فناوری داریم. برخی کشورها با  پیشرفت فناوری، قدرت خود را ارتقا دادند و ما در دوره پهلوی و قاجار غایب بودیم. دنیا اگر در عرصه کوانتوم و هوش مصنوعی وارد شده است، نیروی انسانی متخصص داریم که اجازه نمی‌دهند آن غفلت ایجاد شده و عقب‌ماندگی ایجاد شود. باید بستر برای نخبگان برای جهش کشور را فراهم کنیم. البته یک بحث انحرافی و غلط مطرح می شود، تعارض بین ارزش و علم است؛ زیرا این دو در یک راستا هستند و می‌توانند با هم جمع شوند. در برنامه ریزی خود متناسب با استعداد افراد، از آنها بهره ببریم. نباید عده‌ای به شکل دوپینگ استعداد خود را شکل دهند و دیگران نتوانند استعداد خود را نشان دهند. در کنار نظام نخبگی، نظام استعدادیابی هم داشته باشیم. اینجا عدالت اهمیت زیادی دارد.

طرح استفاده از ظرفیت ۲۴ ساعته مساجد را تهیه کردیم

این نامزد انتخابات ریاست‌جمهوری درباره فقدان بررسی، پیگیری و برنامه‌ریزی در زمینه موضوعات فرهنگی در دولت سایه، خاطرنشان کرد: در کارگروه‌های دولت سایه همه دیدگاه‌ها مطرح شد و ما پذیرای همه دیدگاه‌ها بودیم. در عرصه فرهنگی ما جلسات متعدد داشتیم ولی آنها خبری نشده است که مهم خروجی و نتیجه این جلسات است. در انتخابات ریاست‌جمهوری سال ۱۴۰۰ برنامه‌های فرهنگی خود را ارائه کردم. در آموزش و پرورش جلسات متعدد داشتیم که خروجی هزینه‌های مادی و عمر دانش‌آموز و معلمان چیست که برنامه مدرسه ما برای آموزش و پرورش تهیه شده است. طرح تکریم خانواده و اثربخشی بودجه‌های فرهنگی برای مقابله با آسیب‌های اجتماعی را به دولت شهید رئیسی ارائه دادیم که ایشان دستور پیگیری در دولت دادند. طرح استفاده از ظرفیت ۲۴ ساعته مساجد را تهیه کردیم. 

جلیلی افزود: یکی از بحث‌هایی که دنبال کردیم درباره فضای مجازی و هوش مصنوعی برای پیشرفت در این زمینه است. کسینجر در کتابی بیان کرد که هوش مصنوعی به کانت و دکارت خود نیاز دارد پس ما هم باید بحث خود را داشته باشیم. در سال ۱۴۰۱ تلاش کردم در دانشگاه‌ها حضور یابم و بحث های فضای مجازی زیاد مطرح شد که بارها آن مسائل را مطرح کردم و با نسلی مواجه بودم که زبان یکدیگر را می‌فهمیم.

جلیلی در ادامه در پاسخ به پرسشی در خصوص تدبیر دولت برای جلوگیری از اختلاف در جامعه به خاطر مسائل فرهنگی مثل حجاب، بیان کرد: بعد از حوادث ۱۴۰۱، در چنیدن دانشگاه حضور یافتم و در یک دانشگاه جلسه ما هفت ساعت طول کشید و پرسش و پاسخ مطرح می‌شد. جای سوال دارد که چرا برخی مقامات کشورهای اروپایی نسبت به کشتار زنان در فلسطین توجهی ندارد ولی برای یک خانم در ایران اشک تمساح می‌ریزند؟ باید بررسی کرد چرا این مسائل پیش آمده است. من زمانی که در وزارت خارجه مسئولیت داشتم، سفری به نروژ رفته بودم و یک خانم دیپلمات در نروژ به من گفت چهار سال در ایران ماموریت داشتم و دوره فقه در دانشگاه خوانده‌ام و گفت چرا از نگاه خود به زن دفاع نمی‌کنید؟ باید فرصت‌های فرهنگی را شناخت و از آن بهره برد.

به لایحه حجاب انتقاد وجود دارد و قانون می تواند اصلاح شود

وی افزود: زن ما با فرهنگ ایرانی اسلامی نقش پرشکوهی ایفا کرده است. در غرب گفته می شود در مساله زن و خانواده به بن بست رسیده است. حجاب و زن نقطه قوت ما است و باید تمدن خود را در این زمنیه به رخ جهان بکشیم. در انگلیس زنان در ۱۹۲۰ حق رای به دست آورند و در برخی کشورها در ۱۹۵۰ حق رای به دست آوردند ولی در تاریخ اسلام داریم که زنان با پیامبر بیعت کرده‌اند. ما باید بررسی کنیم ۱۳۰ دستگاه فرهنگی چگونه عمل کرده‌اند و چه اثرگذاری داشته اند؟ در این عرصه باید صحنه را شناخت و مقهور صحنه سازی مکرون و بایدن نشد.

وی همچنین گفت: اگر عمق راهبردی را درک نکنیم، مسائل فرهنگی را درک نمی کنیم. موضوع زن یک موضوع اصلی است. ما زن خانه دار و پزشک و روستایی  و سرپرست خانواده داریم که دولت باید برای همه آنها برنامه داشته باشد. هر چیزی در کشور چه حجاب چه سایر مسائل دیگر قانون دارد و قانون نباید سلیقگی باشد و قانون فصل‌الخطاب است. 

جلیلی در پاسخ به این پرسش که آیا لایحه‌ای برای حجاب تهیه خواهید کرد؟ گفت: لایحه حجاب هنوز به سرانجام نرسیده است. اما معتقدیم که هرچه جاری است صد درصد درست نیست. نقاط قوت باید تقویت شود و ضعف ها اصلاح شود ولی مادامی که قانون وجود دارد، باید آن قانون اجرا شود. قانون می تواند تصحیح شود. همین الان انتقاد به لایحه حجاب وجود دارد و قانون می تواند اصلاح شود ولی تا قانون وجود دارد، باید اجرا شود.

اینکه عده‌ای در پشت بنشینند و مسئولان را مدیریت کنند، کار نادرستی است

این نامزد انتخابات ریاست‌جمهوری در ادامه این میزگرد فرهنگی در پاسخ به پرسشی در خصوص نقش افراد پشت صحنه، تصریح کرد: من گفته‌ام اگر من دولت تشکیل شود، دولت سایه‌ای برای ما شکل گیرد. باید همه آحاد جامعه در حد وسع خود هم نهادهای نظام را سایه به سایه دنبال کنند و بر عملکردها نظارت داشته باشند. هر دانشگاه باید یک دولت سایه باشد. دولت سایه تشکیلات نیست بلکه گفتمان است، اما اینکه عده‌ای در پشت بنشینند و مسئولان را مدیریت کنند، کار نادرستی است و خود فردی که مسئولیت به عهده می گیرد باید پاسخگو باشد.

جلیلی درباره سند تحول آموزش و پرورش گفت: سند تحول و برنامه هفتم توسعه ۷ ماموریت برای دولت قرار داده است. بحث ما این است که چرا همه دوست دارند به مدارس غیرانتفاعی بروند و به دانشگاه دولتی بروند؟ بررسی کرده ایم که میزان بودجه خوب هزینه نمی شود. ما بررسی کرده‌ایم که مدرسه الگو چیست و چه الزاماتی دارد؟  ما به یک جمع بندی رسیده‌ایم که در سند تحول آمده است و باید اجرا شود. اگر استعداد دانش آموز به درستی شناخته شده و جهت داده شود، می توانیم به جهش برسیم. ما به این مدل رسیده‌ایم که الگو چیست و چه الزاماتی دارد و می توانیم آن را اجرا کنیم. ما باید به سمت قوی کردن صف و چابک کردن ستادها برویم.

برای رییس هر دانشگاه ماموریت ارزآوری تعیین خواهم کرد

دانشگاه برای اشتغال دانش آموخته خود باید برنامه داشته باشد

این نامزد انتخابات ریاست جمهوری درباره اختلاف در زمینه تعیین شاخص‌های ارزیابی نظام آموزش عالی، تصریح کرد: یکی از برنامه های اساسی و اولویت دولت من رشد هشت درصدی استفاده از دانشگاه است. باور دارم که هم دانشگاه و هم ماموریت دانشگاه ایفای نقش برای رشد هشت درصدی است ولی باید برنامه وجود داشته باشد. من اگر رئیس‌جمهور شوم برای رییس هر دانشگاه ماموریت ارزآوری تعیین خواهم کرد. در دانشگاه های آمریکا تعاملات اقتصادی وجود دارد. همچنین دانشگاه برای اشتغال دانش آموخته خود باید برنامه داشته باشد. در این شرایط مهاجرت دانشجویان کم می شود. باید به علوم پایه اهمیت بدهیم. خیلی از هزینه‌های دستگاه های دولتی تحت عنوان مطالعات فرهنگی دستاورد چندانی ندارد. باید  زمینه برای فارغ‌التحصیلان علوم انسانی فراهم شود تا مطالعات مورد نیاز دستگاه‌های دولتی انجام دهند.

مردم سالاری دینی نمی خواهد با ابزار اطلاعاتی و امنیتی تعادل را در جامعه برقرار کند

امتیاز اندیشه مردم سالاری ما بازگرداندن تعادل با تبیین و اقناع جامعه  است

وی همچنین درباره برنامه خود برای مدیریت افکار عمومی در شرایط بحران و مخصوصا وقایع سال ۸۸، گفت: فرق مردم سالاری دینی با سایر نظام‌ها این است که نمی خواهد با ابزار اطلاعاتی و امنیتی تعادل را در جامعه برقرار کند. این که هنر نیست و خیلی این توانایی را دارند. امتیاز اندیشه مردم سالاری ما این است که با تبیین و اقناع جامعه را به تعادل بازگرداند. در سال ۸۸ اگر هدف صرف مدیریت بحران بود، می‌شد گفت که بررسی شود چه کسانی خلاف قانون عمل می کنند ولی این کافی نبود. رهبری در سال ۸۸ فرمودند غبار ایجاد شده و  رفع این غبار  به تبیین و بصیرت نیاز داشت. من به صداوسیما می گفتم این مسائل را تبیین و روشن کنید. می‌گفتند خانم ترانه موسوی گم و کشته شده است و ما می گفتیم این مسائل روشن شود. در ادامه هم گفتند که گفتند انتخابات بهانه است و اصل نظام نشانه است. یکی از نامزدها هنوز بحث تقلب تمام نشده، بحث زندان‌ها و شکنجه‌ را بیان کرد. ولی وقتی غبارها کنار رفت کسانی که در ۹ دی به خیابان آمدند به آن داوطلبان رای داده بودند. بصیرت همین بود که غبار را کنار زد. نظام، بحران را تبیین و روشنگری می‌خواهد حل کند نه ابزار امنیتی و اطلاعاتی.

وی در پایان گفت:‌ فرهنگ یک فرصت است و باید برای آن برنامه داشت. ارتباط فرهنگ با اقتصاد اهمیت دارد. روابط فرهنگی ما می تواند متنوع شده و گسترش یابد. انیمشین‌های ما می‌تواند در دنیا مخاطب داشته باشد و باید ارزش این فرصت را بدانیم. اگر مدیریت فرهنگی عمق راهبردی داشته باشد، علیه نهضت ساسنور توانایی‌های کشور اقدام می کند و فرهنگ و سینمای ما می‌تواند این توانایی را نشان دهد. البته عدالت فرهنگی هم اهمیت دارد.

محمد هادی همایون و شهرام یزدانی مشاوران جلیلی و کارشناسان این برنامه حسین انتظامی، شهاب اسفندیاری و الهام یاوری هستند.