ایران خودرو فروش بنز ۶۵ ساله را استارت زد!

پارسینه: شاید جالب باشد بدانید که تولید این مدل کامیون بنز از سال ۱۹۵۹ یعنی ۶۵ سال قبل استارت خورد.

حال با گذشت ۶۵ سال از عمر این کامیون همچنان شاهد تولید و فروش آن با قیمت های عجیب و غریب توسط ایران خودرو هستیم.

نکته قابل توجه اینجاست که چرا باید چنین کامیون قدیمی تولید و به دست مشتریان برسد.

آیا کامیون قدیمی بنز ارزش خرید دارد؟ این را باید خریداران پاسخ بدهند.

شرایط پیش فروش کامیون ۱۹۲۴

یش فروش کامیون بنز کمپرسی تک محور ۱۹۲۴ ویژه دهه مبارک فجر از روز چهارشنبه مورخ ۱۸ بهمن ماه ۱۴۰۲ راس ساعت ۱۰ صبح آغاز خواهد شد.

شرایط فروش:

 

تاریخچه مرسدس‌بنز ۱۹۲۴

تاریخچه کامیو‌ن‌های سری L مرسدس‌بنز به اواخر دهه ۱۹۲۰ میلادی برمی‌گردد. سری خودروهایی که با درخششی چشم‌گیر به قرن جدید هم راه پیدا کردند. آلمان‌ها این محصول را ابتدا برای توسعه زیرساخت‌های کشور خودشان تولید کرده بودند. بعد از پایان تولید این خودرو، صادرات آن به کشورهای دیگر سرعت گرفت. خاورمیانه، امریکای جنوبی، افریقا و حتی عربستان از جمله بازارهای پرمشتری این کامیون بودند.

ما آغاز ساخت محصولی که در ایران حضور دارد به دهه ۱۹۵۰ میلادی برمی‌گردد. مرسدس دو مدل از این خودرو را تولید می‌کرد. مدل سبک‌تر برای مسافت‌های کوتاه و البته کاربرد در حوزه ساخت‌وساز و نسخه سنگین‌تر که مخصوص مسافت‌های طولانی‌تر و کاربرد در کارخانه‌ها بود.

مرسدس این خودرو را با ظرفیت‌های ۷.۴ تا ۱۸ تن تولید می‌کرد. از این محصول مدل‌های کمتر دیده شده‌ای مانند پیکاپ، کفی‌دار، اتوبوس و آمبولانس نیز ساخته شد. اگرچه نسخه آتش‌نشانی آن در ایران نیز موجود است ولی مایلرهای سنگین‌تر در صنایع نظامی نیز استفاده گسترده‌ای داشتند.

کامیون فوق اواخر دهه ۶۰ میلادی تغییر چهره مختصری را تجربه کرد. بزرگ‌تر شدن چراغ‌ها میدان دید راننده به‌ویژه در شب را افزایش داد. هم‌چنین به‌منظور افزایش رفاه، شیشه جلو نیز عریض‌تر شد.

با آغاز دهه ۷۰ شرکت ویرایش سنگین ۱۲ تا ۲۶ تن آن را نیز وارد میدان کرد. مرسدس‌بنز بین سال‌های ۱۹۶۵ تا ۱۹۸۸ مدل ساده و سبک‌تری از کامیون فوق که در حقیقت کامیونتی به اسم LP۶۰۸ بود را تولید کرد. این خودرو از سوی مشتریان به اسم کابین مکعبی معروف بود. در بازار ایران محصول فوق به اسم خاور ۶۰۸ شناسایی می‌شود.

حضور مرسدس‌بنز ۱۹۲۴ در ایران

سال ۱۳۳۸ شرکت خاور کار خود را با مونتاژ روزانه یک دستگاه کامیون آغاز کرد؛ اما در ادامه با توسعه سخت‌افزاری در سال ۱۳۴۳ موفق به عقد قرارداد با مرسدس‌بنز شدند که ماحصل آن مونتاژ کامیون و کامیونت‌های معروف بود.

این خودرو در ایران در سه تیپ ۱۹۲۴ دو محور و ۲۶۲۸ و ۲۶۲۴ سه محور (معروف به زیر مایلر) تولید می‌شد. از این میان تولید تیپ ۲۶۲۸ به‌کلی متوقف شده است. اینکه چرا این خودرو به مایلر معروف شد به این خاطر است که قسمت بار و کمپرسی آن را شرکتی به اسم مایلر تولید می‌کرد. درواقع آن روزها مرسدس فقط شاسی و موتور را برای بازارهای دیگر ارسال می‌کرد. در ایران نیز سازنده‌ها اغلب از اتاق مایلر و اشمیتز استفاده می‌کردند که به‌مرور کفی و کمپرسی مایلر و تانکر و بونکر اشمیتز محبوب‌تر شدند.

ایران به‌عنوان یکی از مشتریان پر و پا قرص مرسدس‌بنز طی دو دوره شراکت بادوامی با آلمان‌ها داشت. دوره اول در ایام پیش از انقلاب بود که اغلب شامل مونتاژ خودروهای کار و تجاری سنگین و نیمه‌سنگین می‌شد. دوره بعدی نیز به ایام اصلاحات بازمی‌گردد که حتی با سرمایه‌گذاری آلمان‌ها نیز روبه‌رو شده بود. به‌طوری که مرسدس حتی ۳۰ درصد از سهام شرکت موتورسازی تبریز یعنی ایدم را نیز خریداری می‌کند تا تبدیل به هاب ساخت موتورهای بنز در ایران و منطقه شود.

با پایان سال ۲۰۱۰ و مشکلات کارخانه مرسدس در ایران، همکاری دو طرف کمرنگ می‌شود. با تعطیلی دفاتر رسمی مرسدس در ایران تولید کامیون‌های مدرن نیز متوقف می‌شود و ایران‌خودرو دیزل با اتکا به توان داخلی مونتاژ محصولات فوق را ادامه می‌دهد. با این حال اعتبار و اصالت بنز به‌قدری بالاست که علیرغم مشکلات مالی سعی می‌کند به تعهدات خود پشت پا نزند. آنها به طرف ایرانی پیشنهاد می‌کنند که در قالب یک شرکت ترکیبی (ایران‌خودرو دیزل و ماموت) اقدام به همکاری با دایملر کنند که البته این ماجرا پایان مشخصی پیدا نمی‌کند.

ایران‌خودرو دیزل بدون فراموش کردن ۱۹۲۴ در دوره‌ای سراغ عرضه مدل‌های مدرن‌تر اکسور و آکتروس می‌رود ولی نرخ بسیار بالای این دو کامیون آنها را از فاز رقابتی خارج می‌کند. شرکا خاور چهار تیپ قوای محرکه را برای شاسی بنز در نظر می‌گرفت. پیشرانه‌های ۴ لیتری روی خاورهای ۶۰۸ نصب می‌شد، پیشرانه‌های ۷ لیتری روی کامیونت‌های ۹۱۱ استفاده می‌شدند، پیشرانه‌های ۹ لیتری که روی اتوبوس ۳۰۲ و دوره کوتاهی روی کامیون‌های ۱۹۲۱ استفاده می‌شد و در آخر پیشرانه ۱۲ لیتری ۳۵۴ که روی کامیون‌های ۱۹۲۴ نصب می‌شد و البته هنوز هم از آن استفاده می‌شود.

مشخصات فنی مرسدس‌بنز ۱۹۲۴

تردیدی نیست که عمده موفقیت بنز کمپرسی را باید مدیون قوای محرکه‌اش بدانیم. نیروگاهی با کد OM۳۳۵LA که می‌تواند ۲۸۰ اسب‌بخار در ۲۳۰۰ دور در دقیقه نیرو و ۱۰۵۰ نیوتن‌متر در ۱۵۰۰ دور در دقیقه گشتاور را از پیشرانه ۱۱۵۸۰ سی‌سی خود بیرون بکشد.

این سازه غول‌آسای شش سیلندر خطی مجهز به سیستم توربودیزل و طبیعتاً اینترکولر است. استفاده از جعبه‌دنده شرکت ZF با ساختار ۶ سرعته بهترین انتقال قدرت را بین دو محور موجب می‌شود. البته نباید از فرمت قدیمی اکسل‌های آن متعجب شد. چراکه در محور جلو به‌صورت صلبی و I شکل است و در محور عقب به‌صورت چرخ‌دنده‌ای.

یکی از چالش‌های همیشگی کامیون فوق بحث ایمنی به‌ویژه در قسمت ترمزها بوده است. با اینکه طی سالیان اخیر دو محور عقب و جلو مجهز به ترمزهای دیسکی شده‌اند و عملکردشان نیز به دو مداره پنوماتیک تغییر کرده ولی باز هم به نظر نمی‌رسد که توان کافی برای کنترل سازه ۱۹ تنی (وزن خالص به‌علاوه وزن بار) آن را داشته باشد.

مخزن سوخت فولادی ۴۰۰ لیتری گازوئیل در ۱۹۲۴ یکی از برتری‌های بی‌رقیب آن است. البته لازم به یادآوری است که برخی از تجهیزات فنی این خودرو طی سال‌ها دستخوش تغییر شده‌اند. اکسل‌ها در سال ۱۳۸۰ کاملاً بازطراحی شدند. گیربکس آن نیز طی چند دوره از سوی ایران‌خودرو تغییر کرد. همان ایام بزرگ‌ترین تحول در فرمان ۱۹۲۴ رخ داد و جعبه‌فرمان ZF روی آن نصب شد.

چرا بنز کمپرسی هنوز محبوب است؟

موفقیت یک محصول در بازار تابعی از چند فاکتور است. مهم‌ترین نکته برای خریداران این کامیون توانایی‌های آن در مقابل قیمتش است. اگرچه برخی از شرکت‌های چینی طی چند مرحله قصد ورود به این بازار را داشتند ولی بحث کیفیت در میان‌مدت ناخودآگاه آنها را از گردونه رقابت بیرون کرد.

دلیل بعدی موفقیت ۱۹۲۴ وفور قطعات یدکی و لوازم مصرفی‌اش است. از سوی دیگر تعدد تعمیرکاران آن نیز انتخابش را عقلانی کرده است. درواقع این خودرو از نظر خرابی آمار بالایی دارد ولی خبر خوب اینجاست که سادگی‌اش باعث شده تا تعمیر آن در بیابان هم میسر شود.

تمام این‌ها فارغ از چالش‌های مربوط به ایمنی و آلایندگی است، که بعید به نظر می‌رسد تا زمان فروش بالای آن تاثیری در محبوبیتش داشته باشند.

معایب کامیون بنز ۱۹۲۴

یکی از مهم‌ترین معایب کامیون بنز ۱۹۲۴، سیستم تعلیق آن است. سیستم تعلیق این کامیون همانند ماشین سنگین‌های دهه ۶۰ میلادی است و از سیستم تعلیق فنر شمشی بهره‌مند است. سیستم تعلیق فنر شمشی نسبت به سیستم تعلیق‌های امروزی بسیار قوی و مقاوم تر است.

تفاوت کمپرسی اولیه بنز ۱۹۲۴ با ۲۶۲۴

کمپرسی اولیه بنز ۱۹۲۴ و کمپرسی بنز۲۶۲۴ دو مدل مختلف از خودروهای بنز در دهه ۱۹۲۰ و ۱۹۳۰ هستند. تفاوت‌هایی که بین این دو مدل وجود دارد، شامل موارد زیر است:

موتور: موتور کمپرسی اولیه بنز ۱۹۲۴ یک موتور ۶ سیلندری با حجم ۵.۲ لیتر و توان ۷۰ اسب بخار داشت، در حالی که موتور کمپرسی بنز ۲۶۲۴ یک موتور ۸ سیلندری با حجم ۳.۴ لیتر و توان ۶۰ اسب بخار داشت.

فرمان: کمپرسی بنز ۱۹۲۴ فرمان دستی داشت، در حالی که کمپرسی بنز ۲۶۲۴ فرمان هیدرولیک داشت.

سیستم تعلیق: کمپرسی بنز ۱۹۲۴ دارای سیستم تعلیق نامناسب با فشار بالا بود، در حالی که کمپرسی بنز ۲۶۲۴ دارای سیستم تعلیق کاملاً مستقل با فشار بالا بود.

سیستم ترمز: کمپرسی بنز ۱۹۲۴ دارای سیستم ترمز مکانیکی بود، در حالی که کمپرسی بنز ۲۶۲۴ دارای سیستم ترمز هیدرولیک بود.

ظاهر خارجی: ظاهر خارجی کمپرسی بنز ۲۶۲۴ با توجه به طراحی آن، بسیار مدرن‌تر از کمپرسی بنز ۱۹۲۴ به نظر می‌رسید. با این حال، هر دو مدل کمپرسی بنز به عنوان خودروهای بسیار پرطرفدار در دوران خود به شمار می‌روند.