آیا واقعا باید روزانه ۸ لیوان آب بنوشیم؟

پارسینه: برخلاف بسیاری از نظریه‌ها که اصرار و تاکید دارند که همه افراد باید روزانه ۶ تا ۸ لیوان آب بنوشند تا بدن دچار کم‌آبی و عوارض ناشی از آن نشود، طب سنتی یا همان طب ایرانی اعتقاد دارد که آب مورد نیاز بدن هر فرد با دیگری متفاوت است و باید به اندازه نیاز بدن هر فرد مصرف شود. همچنین فرد تنها زمانی که واقعا تشنه می‌شود، باید آب بنوشد. نه فقط به این دلیل که ۸ لیوان آب برایش لازم است. درضمن مقدار آب مصرفیِ روزانه برای هر فرد بسته به سن، مزاج و شرایط بدنی متفاوت است. بنابراین نمی‌توان به افراد برای نوشیدن آب، مقدار واحدی را دستور داد و برای همه یک نسخه پیچید.

متخصصان طب ایرانی به بیشتر افراد به‌ جز آنان که مزاج یا معده‌های گرم و خشک دارند، توصیه می‌کند که تا هنگامی که مطمئن نشدند که تشنه هستند، آب ننوشند. چراکه نوشیدن آب بیش از نیاز واقعی بدن، عوارض زیادی مثل ضعف اعصاب، مشکلات معده و کبد، کاهش حافظه، بدرنگ شدن پوست صورت و بدن، متورم شدن دست‌ها و پاها و زیر چشم‌ها و گاه مشکلات کبدی ایجاد می‌کند.

نوشیدن کم یا زیاد آب چه ضررهایی دارد؟

از نظر طب سنتی، نوشیدن آب اضافی یا کمبود آب در زمانی که تشنه نیستید یا بسیار تشنه هستید، می‌تواند باعث تغییر مزاج و اختلال در دستگاه‌های گوارشی بدن شود. در طب سنتی حتی دمای آبی که ما در زمان نداشتن احساس تشنگی و یا تشنگی بیش از حد می‌نوشیم، نقش مهم و تعیین‌کننده‌ای در سلامت دارد. طبق این نظریه، اگر فرد قصد تقویت معده و افزایش اشتها را دارد، بهتر است آب سرد بنوشد اما نکته مهم این است که آب سرد سوءمزاجی را تشدید می‌کند و مانع خروج خلط از مجاری دستگاه تنفسی می‌شود. همچنین اگر فرد دچار یبوست باشد، بهتر است آب ولرم و گرم بنوشد تا مشکل یبوست برطرف شود.

نکته مهم دیگر استفاده طولانی مدت از آب گرم است که طب سنتی اصلا آن را قبول ندارد. در حالی که خیلی از افراد به خصوص کسانی که رژیم لاغری می‌گیرند، تصورشان این است که نوشیدن آب ولرم هم به سلامت آنها کمک می‌کند و هم در کاهش وزن موثر است. در حالی که در دیدگاه طب سنتی، نوشیدنی دائمی و طولانی‌مدت آب ولرم، معده را ضعیف می‌کند و باعث بی‌اشتهایی فرد می‌شود. متخصصان طب سنتی تاکید دارند آبی که می‌نوشید، باید کمی ولرمِ رو به سرد باشد تا خاصیت دارویی پیدا نکند. طب سنتی، نوشیدن آب یخ را نیز خلاف قواعد تندرستی می‌داند و معتقد است؛ درست است که نوشیدن آب یخ دلچسب و لذت‌بخش و ظاهرا آرام‌بخش است، اما باعث سرفه می‌شود و برای اعصاب و اندام‌های داخلی زیان‌آور است.

همچنین طبق آموزه‌های طب سنتی، نوشیدن آب از یک ساعت قبل تا یک ساعت بعد از غذا و همچنین بین غذا برای بدن ضرر دارد. به‌ویژه در افراد با مزاج سرد. در حالی که خیلی از افراد را شاهدیم که این موضوع را به خصوص در میانه غذا خوردن رعایت نمی‌کنند و آن را برای دیگران هم تجویز می‌کنند.

نشانه‌های کم‌آب شدن بدن

با آن که مقدار آب مورد نیاز بدن هر فرد با دیگری متفاوت است، اما این به این معنا نیست که شما از صبح تا شب آب ننوشید. برخی افراد هستند که در طول روز احساس تشنگی نمی‌کنند و به همیین دلیل آبی هم نمی‌نوشند. هرچند عدم احساس تشنگی و عدم تمایل افراد به نوشیدن آب دلایل خاص خود را دارد، اما اگر آب کمی بنوشید، دچار کم‌آبی می‌شوید و قطعا نشانه‌های آن را در خود مشاهده خواهید کرد. چراکه ۸۵ درصد خون، ۲۴ درصد استخوان‌ها، ۷۵ درصد مغز، ۹۰ درصد ریه‌ها، ۷۵ درصد عضلات و ۸۰ درصد پوست بدن از آب تشکیل شده و امکان ندارد شما تشنه باشید و این اعضا ساکت بمانند و صدایشان در نیاید.

زمانی که آب به میزان کافی در بدن وجود ندارد، فرد با شرایطی به نام کم‌آبی یا دهیدراتاسیون مواجه می‌شود. تشنگی یکی از نشانه‌های آشکار این شرایط است. اگر به نشانه‌ها و سیگنال‌های ارسالی ازسوی بدن در این رابطه توجه نکنید، این شرایط پیشرفت می‌کند و می‌تواند منجر به بروز عارضه‌ها و بیماری‌هایی برای شما شود.

درواقع کم‌آبی بدن نشانه‌هایی دارد که برخی از آنها اینها هستند؛ خشکی دهان، تیره شدن رنگ ادرار که اصطلاحا به رنگ چای معروف است، کاهش مقدار ادرار، خشکی پوست، فشارخون پایین، گرفتگی‌های عضلانی، یبوست، خستگی و بی‌حالی و سردرد. در مواردی هم که آب اصلا به بدن نرسیده باشد، سرگیجه را هم شاهد خواهید بود.